Gemeente Nijmegen zet Tableau in voor datagestuurde besluitvorming rond lokale beleidslijnen en ontwikkelingen

Nijmegen is de oudste stad van Nederland en staat op de tiende plaats in de lijst van grootste gemeentes. Het is gelegen tussen het Duitse Roergebied en de Randstad en neemt daarmee een belangrijke positie in de internationale economie in.

Danique Haas en Arjen Verhulst, data-analisten bij de Gemeente Nijmegen, ontwikkelen een interne datacultuur, afdeling voor afdeling. Ze vertellen over de manier waarop hun organisatie gebruikmaakt van Tableau voor het verwerven van inzichten in lokale ontwikkelingen, het evalueren van beleidslijnen en het nemen van snellere, datagedreven beslissingen.

Voor ons draait het allemaal om inzichten. Zo heeft de afdeling Veiligheid inzichten nodig op strategisch en tactisch niveau. Inzichten in de openbare veiligheid en publieke ruimtes helpen ons niet alleen met het plannen van diensten en onderhoud, maar ook met het analyseren van trends. De analyseresultaten dienen als input voor gesprekken en zelfs toekomstig beleid.

Als we bijvoorbeeld meldingen van overlast, afval of kapotte straatverlichting analyseren, kunnen we nagaan welke voorzieningen of gebieden het hardst worden getroffen. Dit kan de aanzet geven tot nader onderzoek of gesprekken met lokale partijen en betrokkenen. Vervolgens kan een buitengewoon opsporingsambtenaar (BOA) actie ondernemen in diens wijk. Onze burgers weten dat er naar hen wordt geluisterd, want ze zien dat de gemeente sneller actie onderneemt.

Tableau helpt onze beleidsmakers enorm met het verkrijgen van inzicht in en het begrijpen van hun data. Visuele analyses helpen hen met het evalueren van trends binnen de gemeente en het in kaart brengen van lokale ontwikkelingen. Dit is mogelijk op het niveau van individuele wijken en zelfs straten. Dit levert bijzonder waardevolle informatie op voor het evalueren van beleidslijnen en doelstellingen, en uiteraard ook de ontwikkeling van nieuwe plannen en beleid. Dankzij Tableau is er nu sprake van meer regelmatige inventarisatie en optimalisatie. Beleidsmakers voeren wekelijks in plaats van maandelijks evaluaties uit, zodat ze sneller kunnen schakelen.

We merken dat dit een bijzonder positieve impact heeft op het sociale domein, waar bijna de helft van het gemeentebudget aan opgaat. Het is van cruciaal belang om deze uitgaven zoveel mogelijk te rechtvaardigen. Een goed voorbeeld is een recent zorgproject waarbij we de opdracht kregen om het aantal doorverwijzingen naar faciliteiten voor zorg op maat te beperken. Dit moest zorgen voor een gerichte en effectieve besteding van het publieke geld en kostenbesparingen, zodat burgers optimale zorg konden ontvangen. We deden een beroep op Tableau om gegevens uit ons data warehouse op te halen en af te zetten tegen de key performance indicators. De resulterende inzichten werden gebruikt in de rapportage ten behoeve van het interventieplan. De doelstellingen en resultaten werden daarmee duidelijk in kaart gebracht. Tableau maakt het leven er voor onze BI-specialisten er een stuk eenvoudiger op. In het verleden moesten ze handmatig fröbelen in Exel, maar nu biedt Tableau een automatisch geactualiseerd overzicht.

De BI-teams volgen de impact van de pandemie op de gemeente op de voet. Zo voeren we diepgaande analyses uit van data van sensoren voor voetgangersdetectie. Deze informatie is van enorm belang om te waarborgen dat mensen anderhalve meter afstand van elkaar bewaren.

Tableau stelt ons in staat om inzichten te delen met lokale bedrijven, zodat zij de huidige stand van zaken beter kunnen vergelijken met die van het voorgaande jaar. Ze kunnen bijvoorbeeld een analyse raadplegen van de drukte in straten. Deze data wordt gedeeld via de Tableau Public-pagina van de gemeente en de Stads- en Wijkmonitor. Dit biedt lokale bedrijven de mogelijkheid om weloverwogen, datagedreven beslissingen te nemen.

Als organisatie zijn we voortdurend op zoek naar kansen en mogelijkheden om data in te zetten voor onze interne en externe communicatie. We werken daarnaast samen met Tableau-partner Infotopics. Dit bedrijf helpt ons met het beheer van licenties en Tableau Server en voorziet onze medewerkers van klassikale en praktijktraining.

Steeds meer werknemers zien hoe data hen kan helpen met het evalueren van beleid en het nemen van gefundeerde beslissingen. Toegang tot een betrouwbare databron met ‘één versie van de waarheid’ stelt afdelingen in staat om hun besluitvormingscyclus te versnellen.

Werknemers geven aan dat ze willen leren om effectiever gebruik te maken van data en dashboards. De gemeente investeert daarom actief in training, en houden we onze vingers aan de pols ten aanzien van de ondersteuningsbehoefte van medewerkers. We monitoren de vraag en aanbod rond dashboards voortdurend en zorgen voor optimale functionaliteit en gebruiksgemak. Werknemers kunnen hierdoor praktisch toepasbare inzichten opdoen om het beleid en de besluitvorming actief te verbeteren.

De belangrijkste uitdaging is om te bepalen welke data je in analyses moet meenemen en hoe je het dataverhaal moet vertellen. Wat voor ons goed werkt is het bespreken van de werkbenaderingen in een klassikale omgeving. We maken werknemers wegwijs in de basisbeginselen van het verkennen van, en interacteren met data. Maar we dagen hen ook uit om naar specifieke informatie in de dataset te zoeken aan de hand van praktijkproblemen in een specifieke wijk.

We werken daarnaast in sprints, net zoals we met onze Scrum-methodiek doen. Dit stelt ons in staat om onze activiteiten elke vier weken af te stemmen en waar nodig aan te passen. Het biedt ons ook de gelegenheid om regelmatig met werknemers te praten. Deze dialoog levert voor alle betrokken voordelen op. We kunnen nieuwe iteraties van eerdere dashboards ontwikkelen en minder effectieve dataprocessen verbeteren. Voor ons als data-analisten is het in contact blijven met zoveel verschillende groepen gebruikers enorm waardevol. Het helpt ons om meer te weten te komen over hun overeenkomsten en verschillen. Dit helpt ons om hen en de lokale gemeenschap beter te bedienen.

Elke afdeling kan profiteren van een datagedreven aanpak en daarmee de mogelijkheid om nieuwe werkbenaderingen te hanteren en onze processen en diensten te verbeteren. Steeds meer afdelingen krijgen oog voor de impact van deze inzichten en vragen ons naar Tableau. In de toekomst willen we meer mogelijkheden voor voorspellende analyses introduceren. Dit kan ons bijvoorbeeld helpen om inzicht te krijgen in de kosten rond de Wet Maatschappelijke Ondersteuning. Een ander voorbeeld is het analyseren van de parkeeropbrengsten. We willen de parkeertarieven afzetten tegen het aantal bezoeken en nagaan op hoeveel parkeeromzet de gemeente kan rekenen.